Bài giảng 01 Tôi ChínhHeyi Chuyển Đồ

Phiên bản hiện tại của “Kinh Dịch” được chia thành hai phần: “Sách Thay Đổi” và “Sách Thay Đổi”. Sự khác biệt giữa "Sách Dịch" và các kinh điển khác là trước tiên có quẻ, sau đó được kết nối bằng quẻ và đường. Hu Wei của nhà Thanh đã nói trong "Yi Tu Ming Bian Bia ký": "Thời xa xưa, nếu có sách thì phải có hình ảnh, và hình ảnh thì vô tận để hỗ trợ cho cuốn sách. Mọi thứ từ thiên văn, địa lý, chim chóc còn thú vật, thực vật, cung điện, xe ngựa, cờ xí, quần áo, đồ dùng, dòng dõi, địa vị, v.v., nếu không phải là sơ đồ thì không thể hiện hình dạng ẩn giấu, nên “Thơ”, “Sách”, “Lí” lộ ra các hệ thống cổ xưa và hiện đại. “Nguyệt” và “Xuân Thu” không thể không có hình ảnh, nhưng “Yi” không có hình ảnh sáu mươi bốn quẻ, hai thân sáu dòng là hình ảnh của nó “Cho đến nay” Quả thực, có liên quan, Người ta luôn coi bản thân các đường vẽ của sáu mươi bốn quẻ là "hình ảnh Yi", chứ không phải vẽ bất kỳ "hình ảnh" nào dựa trên nghĩa đen của các quẻ và dòng chữ. Hình ảnh sáu mươi bốn quẻ và dòng chữ của "Kinh Dịch" này là hình ảnh gốc của "Kinh Dịch".

Ngày nay, số lượng lớn các "hình ảnh Yi" mà chúng ta thấy hầu hết đều là những bức tranh được vẽ dựa trên văn bản có liên quan của "Yi Zhuan". Những hình ảnh của sáu mươi bốn quẻ tuy là “hình Dịch”, nhưng lại là những hình ảnh thuộc về “Kinh Dịch”. Bản thân “Dịch Chuyển” đều là văn bản, người ta lần lượt làm ra một số “hình ảnh” nhằm mục đích “chứng minh ý nghĩa vô tận của cuốn sách”. “Học qua nhìn tranh”, tranh ảnh mang đặc điểm của hình ảnh trực quan. Vì văn bản của Ngũ Kinh khác cần có "hình ảnh", nên văn bản của "Dịch Chuyển" cũng cần có hình ảnh. Vì vậy, việc Hu Wei nhấn mạnh một chiều vào những “hình ảnh vô dụng” của “Kinh Dịch” là xuất phát từ nhu cầu của thời đại ông. Trên thực tế, sau Hu Wei, người ta vẫn sử dụng tranh vẽ, thậm chí còn tiếp tục vẽ những bức tranh "Yi" mới. Có sáu mươi bốn sơ đồ quẻ trong "Kinh Dịch", quả thực có thể là "hình ảnh vô dụng". "Kinh Dịch" toàn là văn bản, cần "dùng hình ảnh" để bổ sung.

Zheng Qiao của nhà Tống đã nói trong Tongzhi: "Mặc dù" Yi "là một cuốn sách, nhưng nó có mười sáu loại nghiên cứu. Có nghiên cứu tiểu sử, nghiên cứu chú thích, nghiên cứu chương và câu, nghiên cứu sơ đồ, toán học và nghiên cứu tiên tri. Ande luôn nói về việc thay đổi danh mục "Hả?" Anh ấy còn nói: "Hình ảnh là kinh điển, sách là vĩ độ, mỗi đường cong và vĩ độ đan xen vào nhau để tạo thành một văn bản. Hình ảnh là thực vật, sách là động vật. Mỗi chuyển động và thực vật đều có liên quan với nhau, và sự thay đổi." được hình thành khi chỉ nhìn thấy cuốn sách mà không ngửi thấy hình ảnh. Hình thức không thể nhìn thấy trong âm thanh, cuốn sách không thể nhìn thấy trong hình ảnh, và con người không thể nghe được lời nói, hình ảnh là điều quan trọng nhất; cuốn sách là điều sâu sắc nhất. , còn sách tìm cái khó thì đặt hình bên trái, đặt sách bên phải. Người xưa học dễ, sách cũng dễ học. người ta làm mấy chữ "Yi Zhuan" cũng có lý. Về “trình độ” của các bức vẽ, đương nhiên có cấp độ cao và cấp độ thấp. Mấu chốt nằm ở cách các “học giả” “học những gì họ cần” và tìm kiếm hình ảnh một cách có chọn lọc.

Trong “Kinh Dịch” có hình ảnh trước khi có chữ, quẻ và vạch đều gắn liền với sáu mươi bốn quẻ. Có những bức ảnh trong "Yi Zhuan" và chúng cũng rất cũ. Nó hoàn toàn không giống như những gì quan chức Thư viện Siku thời nhà Thanh đã nói, “đến thời nhà Tống, ở Xiangshu không còn trường sách nữa”. Trên thực tế, chỉ là người đời Tống đã tạo ra nhiều "hình ảnh Yi" hơn và một số lượng lớn có thể được bảo tồn. Về hình ảnh trong “Dịch Chuyển”, tất nhiên văn bản có trước rồi hình ảnh mới được tạo ra. Còn có một số người xưa cho rằng Kinh Dịch cho rằng “sông sinh ra tranh, sông La sinh ra sách, các bậc hiền nhân vẽ quẻ dựa vào hình do Hoàng Hà tạo ra và sách do Hoàng Hà tạo ra”. "Sông Lạc", đó chỉ là sự hiểu biết của cá nhân anh ấy. “Nhu cầu học tập” của chúng ta có nghĩa là thông qua nghiên cứu và phân tích “Biểu đồ Yi”, chúng ta nên hiểu những sơ đồ, sơ đồ của người xưa, cái nào đúng, cái nào sai, cái nào hữu ích và cái nào vô dụng.

Bức tranh đầu tiên: Sách Thay đổi

Nếu bỏ đi chữ trong “Kinh Dịch” thì ta sẽ được “Kinh Dịch” có sáu mươi bốn quẻ. Ngoài ra, sáu mươi bốn quẻ “hai hoặc hai quẻ trùng nhau, nếu không lật ngược thì sẽ thay đổi”. Vì vậy, thượng kinh rút ra mười tám quẻ, hạ kinh rút ra mười tám quẻ. Làm như vậy sẽ dẫn đến biểu đồ được liệt kê ở trên. Thứ tự của sáu mươi bốn quẻ trong sơ đồ này là:

Càn, Côn, Tun, Mạnh, Cần, Kiện tụng, Shi, Bi, Xiaozhu, Lu, Tai, Bu, Tongren, Dayou, Qian, Yu, Sui, Gu, Lin, Guan, Eat, Bi, Peel, Fu, Wuwang, Đại Chư, Dịch, Đại Quả, Hom, Lý;

Tây An, Heng, Dun, Dazhuang, Jin, Mingyi, Jiajia, Jian, Jian, Jie, Hui, Yi, Jie, Jie, Cui, Sheng, Kun, Jing, Ge, Ding, Zhen, Gen, Jian, Guimei, Feng, Lu, Xun, Dui, Huân, Zhongfu, Xiaoguo, cả Jiji chứ không phải Jiji.

Bởi vì “Quẻ Lời nói đầu” trong “Kinh Dịch” là văn bản dựa trên thứ tự của sáu mươi bốn quẻ trong “Kinh Dịch”, nên các thế hệ sau gọi bức tranh này là “Hình ảnh Quẻ Lời nói đầu”. Từ góc độ độc đáo và thuần khiết, văn bản trong "Kinh Dịch" đã bị loại bỏ, chỉ còn lại sáu mươi bốn hình ảnh quẻ. Những hình ảnh như vậy là "Dịch Chuyển" sớm nhất và là những hình ảnh có trước văn bản trong phiên bản phổ thông. của "Dịch Chuyển". Văn bản "Xu Gua" ra đời muộn hơn. Mặc dù ý nghĩa quẻ được mô tả trong đó tuân theo thứ tự của sáu mươi bốn quẻ trong phiên bản phổ biến của "Kinh Dịch", nhưng "hình ảnh" là một hình ảnh đã tồn tại trong đó. là "Sách Dịch" và không dựa trên Hình ảnh trong văn bản "Xu Gua". Vì vậy, người ta còn tranh cãi khi gọi nó là “sơ đồ quẻ mở đầu”.

Bức ảnh thứ hai: Bức ảnh này của "Yi Zhuan"

“Dịch Chuyển” có mười văn tự, thường gọi là “Thập Dực”. Cái tên “Mười Cánh” nên được gắn với ý nghĩa của đôi cánh trong “Kinh Dịch”. Các nghiên cứu về “Chuyển” được viết để chú thích các nghiên cứu về “Kinh”. Truyền thuyết kể rằng “Thập Dực” đến từ Khổng Tử nên có địa vị rất cao, đã được dung hợp với “Kinh Dịch” và được truyền lại thành “Kinh Dịch”.

"Yizhuan" là tất cả văn bản. Cái mà chúng tôi gọi là "hình ảnh gốc Yizhuan" được định nghĩa là: văn bản liên quan trong "Yizhuan" được viết dựa trên hình ảnh liên quan. Nói cách khác, trước tiên phải có những hình ảnh liên quan, sau đó mới có những văn bản liên quan. Chúng tôi chỉ có thể tìm thấy một hình ảnh như vậy cho đến nay. Đây chính là “Dịch Đồ” được thể hiện trong một đoạn văn trong “Shuo Gua”.

Khi hoàng đế bước ra thì bàng hoàng, khi hòa hợp thì ở trong nắng, khi gặp nhau thì xa cách, khi hầu việc thì là Khôn, khi nói thì là vinh dự, khi ra trận thì gặp hoạn nạn, khi chuyển dạ thì gặp nguy hiểm, khi lời nói của mình được ứng nghiệm thì ở trong Sáng.

Vạn vật đều rúng động, rúng động, phương đông cũng vậy. Tề Hủ Tấn, Tấn, Đông Nam, Tề có nghĩa là sự thanh khiết và Khí của vạn vật. Li Ye nghĩa là Ming Ye, vạn vật gặp nhau, đây là quẻ phương Nam. Thánh nhân nhìn về phía nam để lắng nghe thế giới và cai trị nhà Minh. Khôn là đất, vạn vật đều nuôi dưỡng nên có câu: Khôn là cội nguồn của sự phục vụ. Dui, đúng mùa thu, là vạn vật nói nên người ta nói: “Shuoyan gần dui”. Zhan Hu Qian, Qian, là quẻ của Tây Bắc, có nghĩa là âm dương tương phản mỏng. Kan có nghĩa là nước, quẻ Lào là quẻ vạn vật quay về nên gọi là Lào Hukan. Gen, quẻ của vùng Đông Bắc, là sự kết thúc của vạn vật và là khởi đầu cho sự hoàn thiện của chúng, nên người ta nói: Cheng Yan Hu Gen.

Chúng ta có thể biết từ mô tả trong "Shuo Gua" rằng Bát quái có thuộc tính định hướng và đã có bố cục định hướng như vậy trước khi "Shuo Gua" được viết. Có bố cục hình quẻ tranh có hướng, đó là hình ảnh. Thứ tự sau là Trấn (phía đông), Tấn (đông nam), Li (nam), Kun (tây nam), Dui (tây), Qian (tây bắc), Kan (bắc) và Gen (đông bắc).

Quan Tử Bốn Mùa nói: “Phương đông gọi là sao, thời gian gọi là mùa xuân, phương nam gọi là mặt trời, thời gian gọi là mùa hè, phương tây gọi là trần, thời gian gọi là mùa thu; phương bắc gọi là trăng, thời gian gọi là mùa đông." "Shuo Gua" Các hướng của Bát Quái được đề cập ở phía đông, tức là mùa xuân. Mùa, nên “mọi việc bất chợt”; sống ở miền nam, là mùa hè, nên “vạn sự gặp nhau”; sống ở miền tây, là mùa thu, nên “sống ở miền bắc”; , đang là mùa đông nên “vạn vật nhìn thấy nhau” Nơi nó thuộc về”.

"Sách lụa·Dao" nói:

Trong Kinh Dịch của Khổng Tử, đối với các quẻ “Mất” và “Lợi”, ông thở dài mà không bỏ sách Một đệ tử của Jiemen nói: “Con trai thứ hai! Con đường được và mất phải được xem xét kỹ lưỡng, và nó cũng vậy. sự khác biệt giữa tốt và xấu." “Phúc” là quẻ, là lúc xuân sinh hạ, là nơi vạn vật sinh ra, là nơi ngày dài đến, là phòng sinh nên gọi là “Lợi”. . “Mất mát” là thời điểm mùa thu nhường chỗ cho mùa đông, vạn vật già nua suy tàn, buổi tối kéo dài nên gọi là sản xuất.

Từ câu nói này của Khổng Tử, chúng ta có thể thấy rằng ông đang nói dựa trên bản đồ góc phương vị Bát Quái. "Yi" Zhen Zhen Shang Xun, từ dòng đầu tiên lên đến dòng trên, là chuyển động thuận tay phải theo chiều kim đồng hồ từ dòng đầu tiên, phổ biến từ mùa xuân đến mùa hè nên có "mùa xuân dạy hè" và " ngày dài đến". ; "Mất mát" đi từ dòng đầu tiên lên dòng trên. Từ dòng đầu tiên rẽ trái theo chiều kim đồng hồ. Nó phổ biến từ mùa thu đến mùa đông. Vì vậy, có câu nói rằng "mùa thu" là lúc dạy mùa đông” và “thời điểm thành công đã đến”. Rõ ràng Khổng Tử đang nói về bản đồ định hướng Bát quái được đề cập trong “Shuo Gua”, điều này cho thấy bản đồ định hướng Bát quái như vậy đã tồn tại từ rất lâu. Người đời nhà Tống đã vẽ sơ đồ bát quái như vậy dựa trên văn bản liên quan của "Shuo Gua" và đặt tên là "Hình ảnh Hoàng đế Chu Zhen", đây chỉ là sự phục hồi của bức tranh gốc. Trong tác phẩm của nhiều trường phái tư tưởng khác nhau, nhiều người đã đề cập đến những hướng bát quái như vậy. Ví dụ: “Chu Bi Suan Jing”: “Đông chí bắt đầu từ Kan, Yang ở Zi, mặt trời mọc từ Sunda và nhập Kun, ít có ánh sáng mặt trời nên gọi là Han; Hạ chí bắt đầu từ Li, Yin là vào buổi trưa, Mặt trời mọc từ Gen và đi vào Qian, và có nhiều ánh sáng mặt trời hơn nên được gọi là mùa hè. Anh ấy bao gồm "Huangdi Neijing", "Shenyi Jing", "Shizhou Ji", "Huainanzi", "Yi". Qian Chi Du”, “Yi Tong Gua Yu”, “Xuân Thu Kao Yi You”, v.v., v.v., đều có những mô tả về các hướng bát quái như vậy. Chiếc gương đồng thực tế từ thời nhà Đường (do Bảo tàng tỉnh Thiểm Tây sưu tầm) có hoa văn định hướng Bát quái như vậy ở mặt sau. "Sự đổi mới của Huyền Hà Bogu Đồ" có Gương sắt Tùy Thập Lục Talisman và Gương sắt Đường Thập Nhị. cũng có hoa văn ở mặt sau như hoa văn định hướng bát quái (xem hình bên dưới). Hai "Bức tranh Bát Quái Cửu Cung" có trong "Đạo Tạng·Đông Chấn Hoàng Thư" (từ năm An Hoàng thứ nhất của nhà Đông Hán, năm 142 sau Công Nguyên), có cùng bố cục hướng của Bát Quái (xem hình bên dưới).

Từ khi Thiếu Ung thời nhà Tống nói “vũ trụ thẳng đứng, sáu người con trai nằm ngang” (xem “Quan Vũ Vỹ Chương”), nên người ta đã chế tạo “Qiannan, Kunbei, Lidong, Kanxi, Dui đông nam, Gen tây bắc, Zhen”. đông bắc, Tấn tây nam "Bản đồ định hướng Bát quái, và một số người gọi nó là" Bản đồ định hướng Bát quái bẩm sinh", vì vậy bản đồ định hướng Bát quái được đề cập trong "Shuo Gua" được một số người gọi là "Bản đồ định hướng Bát quái có được". Xét từ thời điểm bức tranh ra đời thì “Bát quái bản chất không có trước, bát quái không có ngày mốt”. Về việc Thiệu Ung gọi bức tranh “Trấn Duệ ngang và sáu quẻ theo chiều dọc” là “Vua Văn Bát Quái”, đó là vì ông gọi bức tranh “Qiankun theo chiều dọc và sáu quẻ theo chiều ngang” là “Phục Hi bát quái”. Trước Thiếu Ung, không có cái gọi là "Vua Văn Bát Quái".

Hai bức tranh chúng tôi liệt kê ở trên, "Sách Thay Đổi" và "Sách Thay Đổi", hoàn toàn là những bức tranh Yi thu được sau khi "Sách Thay Đổi" được mở. Dù một cái là hiển nhiên, một cái là ẩn ý, ​​nhưng cả hai đều là những hình ảnh mà “Sách Dịch” lẽ ra phải có ngay từ đầu. Có người cho rằng đoạn văn trong “Shuo Gua” “Trời đất có vị trí, núi sông thông thoáng, sấm gió thưa thớt, nước lửa không tiếp xúc” cũng là một “bản đồ định hướng bát quái”. Đây thực chất là quan điểm của Thiệu Ung thời nhà Tống. Ông nói: “Vị trí của trời và đất có liên quan đến Bát quái của Phục Hi.” (Xem “Chương Quan Ngũ Vi”), nên đã có bản đồ định hướng Bát quái “vũ trụ thẳng đứng, sáu phương nằm ngang”. Tuy nhiên, ông cũng cho biết: “Trời và đất được xác định ở vị trí trên và dưới, và các cổng bên trái và bên phải được ngăn cách với Kan.” Bằng cách này, sơ đồ Bát quái “vũ trụ thẳng đứng và sáu”. con trai nằm ngang" không thể nói là sơ đồ hai chiều mà là sơ đồ ba chiều ba chiều. “Trời đất quyết định vị trí của trời trên dưới”, tức là “vị trí trời đất” của trời trên dưới và trời dưới, chứ không phải là “vị trí trời đất” của “phương nam và phía bắc của trời và đất”. "Qiankun Zong" ám chỉ hướng lên xuống và "Liuzi Heng" ám chỉ hướng của mặt phẳng. Hiểu đúng đoạn văn này của Thiếu Ung thì hóa ra trên mặt phẳng chỉ có sáu quẻ (Chân là một đường ngang đối với Huân, một đường ngang nằm giữa Kan và Li, và một đường ngang nằm giữa Gen và Dui, tức là là “sáu phụ ngang”). "Phương hướng Phù Hi bát quái" được liệt kê trong tập đầu tiên của "Kinh Dịch" của Chu Hi nói rằng "Thiệu Tử nói rằng Càn Nam Côn Bắc Lý Đông Kạn Tây Chân Đông Đông Dui Đông Nam Xun Da Tây Nam Gen Tây Bắc" không phải là lời gốc của Thiếu Ung , Zhu Xi đã gián tiếp trích dẫn “ý định ban đầu” của Shao Yong như đã hiểu. Ngày nay chúng ta không thể phân chia câu trích dẫn này thành: "Thiệu Tử nói: 'Qiannan, Kunbei, Lidong, Kanxi, Zhendongbei, Duidian, Xunnan và Genxi.'" (Về việc Zhu Xi so sánh ba Yi Tu. Vấn đề chuyển hóa sẽ được thảo luận trong các bài giảng sau). ).

Câu hỏi suy nghĩ:

1. Cái gọi là “tin đồn thu được” có gì sai?

2. Cái gọi là “Hình Quẻ Lời Nói” có phải là hình ảnh bắt nguồn từ văn bản “Quẻ Lời Nói” hay không?

3. “Quẻ Lời tựa” là văn bản mô tả mối quan hệ giữa sáu mươi bốn quẻ của nó diễn ra như thế nào?

4. Tại sao lại nói đoạn “Hoàng đế hết kinh” trong “Shuo Gua” là dựa trên “Bản đồ định hướng bát quái” đã có sẵn?

5. “Vị trí trời đất” trong “Shuo Gua” có phải là vị trí “Qian, South, Kun, North”?